Pergola czy markiza? Co wybrać dla siebie

Kawa na tarasie smakuje najlepiej, gdy słońce nie razi w oczy, a letnia mżawka nie wypędza do salonu. Pergola i markiza to dwa najpopularniejsze sposoby zacieniania strefy wypoczynku, jednak różnią się konstrukcją, odpornością na warunki pogodowe oraz zakresem personalizacji. Poniżej znajdziesz konkretne porównanie oparte na normach branżowych i sprawdzonych rozwiązaniach rynkowych.

Budowa i odporność na wiatr

Markiza jest lekką konstrukcją z aluminiową kasetą, w której zwijany materiał napina się na wysięgnikach. Pergola to sztywny, najczęściej aluminiowy stelaż z dachem segmentowym lub lamelowym.

Normy wiatrowe i trwałość

Europejska norma EN 13561 klasyfikuje osłony przeciwsłoneczne w trzech klasach odporności na podmuchy wiatru – Klasa I – do 28 km/h, Klasa II – do 38 km/h, Klasa III – do 49 km/h. Markizy kasetowe rzadko przekraczają klasę II, ponieważ przy silnym wietrze wysięgniki mogą ulec zgnieceniu. Pergole z dachem lamelowym lub segmentowym osiągają klasę III, gdy profile mają przekrój min. 110×160 mm, a kotwy chemiczne zakotwiczono w płycie betonowej o grubości 20 cm.

• Markiza – waga 40-60 kg, aluminiowe ramiona teleskopowe
• Pergola – waga 120-350 kg, słupy 10×10 cm lub większe
• Markiza – poszycie akrylowe, grubość 0,6 mm
• Pergola – dach z aluminium o grubości lameli 2 mm lub tkaniny PVC o gramaturze 850 g/m²

Estetyka i możliwości aranżacyjne

Tkanina markizy oferuje niemal nieograniczoną paletę kolorów i wzorów, co ułatwia dopasowanie do elewacji. Sztywne lamele pergoli można lakierować proszkowo w systemie RAL, a zintegrowane listwy LED tworzą wieczorem nastrojowe oświetlenie. Otwarta przestrzeń między słupami pozwala na montaż przeszklonych ścian bezramowych.Mniej więcej w połowie rozważań pojawia się kwestia, którą wpisuje w Google wiele osób planujących zakup – pergola ogrodowa z dachem lamelowym umożliwia całoroczne użytkowanie tarasu, ponieważ przepuszcza światło zimą, a latem zatrzymuje promienie UV.

Funkcjonalność na co dzień

Markiza wysuwa się w ciągu 15 s dzięki silnikowi rurowemu, a czujnik wiatrowy automatycznie zwija poszycie, gdy prędkość podmuchu przekroczy 30 km/h. W pergoli dach otwiera się pivotowo lub przesuwa segmentowo w czasie 20-25 s, a zintegrowany system rynnowy odprowadza wodę do słupów.

Automatyka i integracja smart home

•Markizy współpracują z popularnymi protokołami RTS oraz io-homecontrol. •Pergole często korzystają z magistrali KNX, co pozwala powiązać ruch lameli z czujnikiem natężenia światła. •W obu rozwiązaniach możliwe jest sterowanie głosowe przez Google Home lub Alexa.

Montaż i ograniczenia przestrzenne

• Markiza – konieczna stabilna ściana o wysokości min. 250 cm
• Pergola wolnostojąca – wymaga fundamentu punktowego 40×40×80 cm
• Markiza – wysięg 2,5-4 m, szerokość do 7 m
• Pergola – moduł 3×3 m, łączony do nieograniczonej długości

Mały balkon w zabudowie wielorodzinnej częściej mieści markizę, natomiast rozległy taras przy domu jednorodzinnym zyskuje na sztywności i rozbudowie pergoli.

Konserwacja i koszty eksploatacji

Akryl markizowy wymaga okresowego impregnowania co 24 miesiące, aby utrzymać wodoodporność na poziomie słupa wody 300 mm. Aluminium pergoli pozostaje odporne na korozję przez ponad 20 lat, kiedy powierzchnia lakiernicza spełnia kryteria powłok Qualicoat ≥ 60 µm.

• Markiza – oczyszczanie tkaniny roztworem 5 % mydła marsylskiego
• Pergola – czyszczenie lameli wodą demineralizowaną pod ciśnieniem 80 bar
• Markiza – wymiana sprężyn ramiennych po 15 000 cykli
• Pergola – smarowanie łożysk obrotowych raz w roku

Koszty zakupu i instalacji

Przegląd cenników krajowych producentów pokazuje, że kompletny zestaw markizy klasy premium o wymiarach 5×3 m wraz z automatyką kosztuje średnio 12 000 zł brutto. Pergola aluminiowa o module 6×4 m z dachem lamelowym i oświetleniem LED to wydatek około 48 000 zł. Warto dodać, że przy pergoli inwestor zyskuje możliwość odliczenia 12 % podatku w ramach „ulgi termomodernizacyjnej”, jeśli konstrukcja łączy się z dociepleniem ściany lub montażem paneli PV.

Podsumowanie kryteriów wyboru

O wyborze decyduje miejsce montażu, oczekiwana odporność na wiatr oraz budżet. Markiza sprawdza się na małych tarasach i balkonach, gdy ważna jest ekonomia oraz lekkość konstrukcji. Pergola gwarantuje całoroczną ochronę, wysoką stabilność i możliwość rozbudowy o ściany przesuwne, jednak wymaga większych nakładów finansowych i przygotowania fundamentu.